Het Europees begrotingskader kwam tot stand in verschillende stappen:
- Het is er gekomen naar aanleiding van de oprichting van de Economische en Monetaire Unie (EMU) door het Verdrag van Maastricht in 1992. De belangrijkste doelstellingen opgenomen in dit verdrag zijn enerzijds de doelstelling om de overheidstekorten tot 3% van het bbp te beperken en anderzijds de doelstelling de overheidsschuld maximaal te laten oplopen tot 60%.
- In 1997 werd het stabiliteits- en groeipact (SGP) geboren. De Lidstaten kwamen overeen de coördinatie van en het toezicht op nationale overheden hun begrotings- en economisch beleid te versterken om zo de tekort- en schuldlimieten zoals vastgelegd in het Verdrag van Maastricht te handhaven.
- In 1998 trad het preventieve luik van het stabiliteits- en groeipact in werking.
- In 2005 werden de regels van het stabiliteits- en groeipact versoepeld om beter rekening te houden met de economische omstandigheden en specifieke eigenschappen van elke Lidstaat. Wanneer de Commissie overweegt een procedure bij buitensporige tekorten op te starten worden voortaan relevante factoren geanalyseerd. Ook werden de begrippen “middellangetermijndoelstelling” en “aanpassingstraject” ingevoerd in het preventieve luik.
- In 2011 werd het stabiliteits- en groeipact meer uitgebreid en voorspelbaar gemaakt met een belangrijke uitbreiding van de EU-regels voor economisch bestuur door een verzameling nieuwe regelgeving, bekend als het “Six Pack”. Het toezicht op zowel het budgettaire als het economische beleid werd voortaan georganiseerd in het kader van het Europees semester en verdere details over de uitvoering van de regels van het stabiliteits- en groeipact werden vastgelegd in een “Code of Conduct”.
- In 2013 werd het belang van de begrotingsdoelstellingen, vooropgesteld in het preventieve deel van het stabiliteits- en groeipact (middellangetermijndoelstelling), versterkt door het “Fiscal Compact”, dat deel uitmaakt van een intergouvernementeel verdrag, het Verdrag inzake stabiliteit, coördinatie en bestuur (VSCB).
- De naleving van het stabiliteits- en groeipact werd in 2013 verder versterkt door nieuwe regelgeving, bekend als het “Two Pack”, dat de economische coördinatie tussen de Lidstaten versterkt en nieuwe monitoringinstrumenten introduceert. Verdere details over de implementatie van de ‘Two Pack’ -bepalingen zijn vastgelegd in de “Code of Conduct”.
Uit het SGP vloeien een aantal verplichtingen voort voor België. Zo dient er elk jaar een stabiliteitsprogramma ingediend te worden in april, alsook een ontwerpbegrotingsplan in oktober. De macrobudgettaire dienst van het DG Begroting en Beleidsevaluatie staat in voor de coördinatie van beide documenten.
