Controle van de vastleggingen en andere federale begrotingsactoren

Controle op verschillende niveaus

• Wettigheidscontrole bij de voorbereiding en uitvoering van de begroting ter vermijding van budgettaire onregelmatigheden 
• Controle op de conformiteit met het begrotingsbeleid, bedoeld om de openbare financiën te beheersen 
• Controle op de opportuniteit, met andere woorden op het doeltreffende en efficiënte gebruik van de beschikbare middelen. Deze controle heeft eveneens betrekking op de aanwervingen, de lonen, de toelagen en de vergoedingen. 
• Controle a posteriori die voornamelijk betrekking heeft op de aanwending van subsidies.

Op federaal vlak wordt de administratieve en budgettaire interne controle door verschillende actoren uitgeoefend:

De ministerraad

• De ministerraad is het belangrijkste orgaan inzake begrotingscontrole. Zij waakt over de uitvoering van de begrotingen van de federale overheidsdiensten en de openbare instellingen. 
• De ministerraad bepaalt het regeringsstandpunt over de wetsvoorstellen en de amendementen op parlementair initiatief waarvan de stemming een budgettaire impact zou kunnen hebben. In dringende gevallen kunnen de bevoegdheden van de ministerraad door de minister van Begroting uitgeoefend worden.
• De ministerraad is de laatste beroepsinstantie waar een minister zich tot kan richten bij een negatief advies van de Inspectie van Financiën of in geval de ministers van Begroting of van Ambtenarenzaken geweigerd hebben om een akkoord te verlenen.

De minister van Begroting

De minister van Begroting geeft een voorafgaandelijk akkoord voor alle wetsontwerpen, ontwerpen van Koninklijk of Ministerieel Besluit, van Omzendbrief of van beslissing waarvoor er geen of onvoldoende kredieten zijn of die de ontvangsten rechtstreeks of onrechtstreeks zouden kunnen beïnvloeden of die nieuwe uitgaven met zich mee zouden kunnen brengen. De minister van Begroting is eveneens medeondertekenaar van elke administratieve akte om tijdelijke of vaste banen te creëren of die betrekking hebben op organieke bepalingen inzake de lonen en toelagen van het personeel. 

Hij licht de ministerraad regelmatig in over de uitvoering van de begroting. 

De minister van Ambtenarenzaken

Deze minister, die bevoegd is voor de algemene administratie, moet voorafgaandelijk een akkoord geven voor de wetsontwerpen en ontwerpen van Koninklijk of Ministerieel Besluit die als doel hebben: 

• de personeelsplannen goed te keuren
• het geldelijke statuut en de loonbarema's van het personeel vast te stellen of te wijzigen
• de statutaire bepalingen van het personeel vast te stellen of te wijzigen. 
  
   

De controle van de vastleggingen (

Federale overheidsdienst

BOSA)

De controle van de vastleggingen wordt uitgevoerd door ambtenaren van de FOD BOSA die de functie van controleur van de vastleggingen uitoefenen. Hun opdracht bestaat erin de regelmatigheid en de wettelijkheid van de uitgaven te onderzoeken en zij zijn belast met de boekhouding van de vastleggingen van uitgaven van de federale overheidsdiensten. Zij zorgen er specifiek voor dat overschrijdingen van begrotingskredieten vermeden worden en dat de uitgaven correct geboekt worden. 

De controle van de vastleggingen vervult ook een adviserende rol voor de boekhoudkundige diensten van de federale overheidsdiensten bij de voorbereiding en de opmaak van uitgavendossiers. Om deze controle uit te voeren moeten alle vastleggingen en vereffeningen aan het voorafgaand visum van de controleur van de vastleggingen voorgelegd worden.  

De controleur van de vastleggingen volgt het vastleggings- en vereffeningsritme nauwlettend op en meldt elke onregelmatigheid in het consumptieritme aan de minister van Begroting. 

De controletaak is gebaseerd op de federale wetgeving.

De Inspectie van Financiën 

De inspecteurs van Financiën hebben een algemene adviserende bevoegdheid, die geldt voor alle categorieën van ontvangsten en uitgaven en voor alle voorstellen die een financiële weerslag kunnen hebben. Ze voeren een drievoudige opdracht uit: 

• begrotings- en financieel adviseur van de ministers
• controleur namens en voor rekening van de ministers van Begroting en van Ambtenarenzaken
• rechtstreekse controleur van alle door de ordonnateurs geplande verrichtingen, op enkele uitzonderingen na.  

De Kamer van Volksvertegenwoordigers en het Rekenhof

De Kamer van Volksvertegenwoordigers en het Rekenhof voeren de externe controle uit.

De Kamer van Volksvertegenwoordigers krijgt als orgaan van de wetgevende macht informatie door van het Rekenhof in de vorm van: 

• het jaarlijks opmerkingenboek
• verslagen en analyses van bepaalde ontvangsten en uitgaven
• commentaren en opmerkingen over de ontwerpen van middelenbegroting, uitgavenbegroting en de aanpassingsbladen 
• eventuele opmerkingen over beslissingen van de Ministerraad die toestemming geven voor bijkomende of nieuwe uitgaven.

Het Rekenhof bewaakt het niet overschrijden van een artikel van de begrotingsuitgaven en zorgt dat er geen overdrachten tussen begrotingsartikels plaatsvinden.  

Voorts voert het Rekenhof a posteriori een drievoudige controle uit. Het controleert de realiteit, de wettelijkheid en de regelmatigheid van de overheidsuitgaven. Zodoende zorgt het ervoor dat de beginselen van zuinigheid, doeltreffendheid en doelmatigheid nageleefd worden.  

Het Rekenhof spreekt zich nooit uit voor of tegen de politieke opportuniteit van de ontvangsten of uitgaven.